مدیر جدید شبكه رادیویی فرهنگ با تشریح تاریخچه 65 ساله این موج و مسیرهای آینده آن، از تغییر رویكرد كلان شبكه، تمركز بر «شبكه زندگی»، ورود جدی به حوزه‌های علوم انسانی، طراحی برنامه‌های تعاملی برای نوجوانان و جوانان و راه‌اندازی «استودیو مجلس» و فعالیت تعاملی در بستر ایران‌صدا خبر داد. او همچنین اعلام كرد كه از دی‌ماه، برنامه‌های جدید بازطراحی‌شده و به تدریج وارد جدول پخش شبكه خواهند شد.
محسن حبیبی مدیر شبكه رادیویی فرهنگ روز چهارشنبه 5 آذر ماه با حضور در استودیوی پخش شبكه خبر در گفت‌وگویی زنده با اشاره به پیشینه طولانی این موج رادیویی توضیح داد: سال 1339 آنتن دومی برای رادیو در ایران راه‌اندازی شد كه عمدتاً به پخش موسیقی اختصاص داشت. پس از انقلاب، همین موج به پخش مذاكرات مجلس، نماز جمعه و قرآن پرداخت و بعدها از دل همین رادیو، شبكه رادیویی قرآن شكل گرفت. در سال 1378 این موج رسماً با عنوان رادیو فرهنگ معرفی شد، پس می‌توان گفت اكنون رادیو فرهنگ به نوعی 65 سال قدمت دارد.
چرخش رویكرد به «شبكه زندگی»
او با تأكید بر ضرورت بازنگری در تعریف فرهنگ گفت: نزد دانشمندان حوزه‌های مختلف علوم انسانی صدها تعریف از فرهنگ وجود دارد، اما اگر جمع آنها را درنظر بگیریم، فرهنگ همان «راه و رسم زندگی» است. به همین دلیل قصد داریم رادیو فرهنگ را به اصل خود بازگردانیم و از این پس آن را مبتنی بر مفهوم زندگی پیش ببریم؛ یعنی رادیو «شبكه زندگی» خواهد بود؛ شبكه‌ای كه شریان اصلی‌اش، ابعاد مختلف زندگی است، هم موضوعات اختصاصی با عنوان فرهنگ و هم موضوعات عمومی زندگی مردم.
حبیبی ادامه داد: از این پس سعی خواهد شد ساختار برنامه‌ها نیز بر همین اساس طراحی شود و رویكرد شبكه از «ارائه صرف مفاهیم فرهنگی» به «زیست انسانی به عنوان امر فرهنگی» تغییر می‌یابد.
حفظ برنامه‌های فاخر و افزودن برنامه‌های جدید
حبیبی گفت: در كنار پرداخت به آداب، رسوم، سنت‌ها و آیین‌ها، لازم است به مرزهای تازه فرهنگ نیز ورود كنیم؛ از فرهنگ عامه گرفته تا فرهنگ ارتباط، همزیستی، فرهنگ نوجوانی و جوانی و جایگاه خانواده مورد توجه برنامه سازی است. در بخش دیگری از سخنانش، مدیر شبكه تصریح كرد: توجه به فرهنگ‌های زندگی شهری و ارتباطی مانند «فرهنگ ترافیك»، «فرهنگ كار»، «فرهنگ گفت‌وگو» و «دیپلماسی فرهنگی»، « فرهنگ اقتصاد و اقتصاد فرهنگی» بخشی از چشم‌انداز جدید شبكه است.
تقویت برنامه‌های هنری و ادبی رادیو فرهنگ
او در پاسخ به پرسش مجری درباره احتمال كمرنگ شدن پرداخت رسانه به هنر گفت: به هیچ عنوان برنامه‌های ادبی و هنری كمرنگ نشده و بلكه تقویت خواهند شد. وی تأكید كرد: رادیو فرهنگ با تلاش مدیران و برنامه سازان خوب خود به برنامه‌های شاخص و شناخته‌شده‌ای در موضوعات ادبی، هنری و تاریخی دست یافته، نام‌های شناخته شده‌ای همچون «ققنوس»، «نیستان»، «هفت اقلیم»، «هفت كوچه»، «كتاب و فرهنگ» و ... كه نه تنها حفظ می‌شوند، بلكه تقویت خواهند شد. ما قرار نیست برنامه‌های فرهیختگی و فاخر را حذف كنیم؛ بلكه قرار است عمق و كاركرد تازه به آنها بدهیم. بطور نمونه با آنكه برنامه خوب «هفت اقلیم» هفت روز هفته به هنرهای مختلف می‌پردازد و این رویكرد ادامه پیدا می‌كند؛ قصد داریم برنامه‌های جدیدی در حوزه‌های هنری و فرهنگی همچون سینما با نگاه تحلیلی جدید راه‌اندازی كنیم.
ورود جدی به موضوع تحول در علوم انسانی
وی یكی از مهم‌ترین برنامه‌های پیش‌رو شبكه را ورود به حوزه «تحول در علوم انسانی» دانست و توضیح داد: هنوز در هیچ یك از برنامه‌های رادیویی رسانه ملی به مسئله بسیار مهم تحول در علوم انسانی به شكلی عمیق پرداخته نشده است. ما یك برنامه وزین و محتوایی طراحی كرده‌ایم كه به دغدغه‌های این حوزه بپردازد. به گفته او، حوزه‌های اقتصاد فرهنگ، فرهنگ اقتصادی، دیپلماسی فرهنگی و نحوه عرضه محتوای فرهنگی نیز در دستور تحول قرار گرفته‌اند
نسل نوجوان و جوان؛ مخاطبان كمتر دیده شده
مدیر شبكه فرهنگ با اشاره به لزوم افزایش دامنه مخاطبان گفت: اگر نوجوانان و جوانان كمتر با ما ارتباط دارند، مشكل از ماست. باید ساختار رسانه‌ای‌مان را تغییر دهیم و برنامه‌هایی بسازیم كه خود نوجوان و جوان در تولید و اجرا نقش داشته باشد. نوع ارتباط نسل جدید با رسانه با نسل‌های پیش متفاوت شده است. نوجوانان و جوانان در سپهر رسانه‌ای حضور دارند كه خود نقش فعالی در تولید و آفرینش آن داشته باشند. پس برای موفقیت در ارتباط رسانه‌ای با این نسل ما باید تغییر وكنیم و در محیط آنها یعنی گوشی‌های همراه به شكلی درست و خلاقانه حضور یابیم. وقتی این نسل در فعالیت رسانه‌ای مشاركت كنند، هم ارتباط عمیق‌تر می‌شود و هم سن مخاطب پایین می‌آید.
او افزود: رسانه امروز افقی شده است. كاربران می‌توانند تولید كنند و ما باید این ظرفیت را در شبكه وارد كنیم. سعی خواهیم نمود از سه جهت مخاطبان را افزایش دهیم. یعنی اقشار جدیدی را به عنوان مشتریان و مخاطبان رادیو فرهنگ درنظر بگیریم، دوم اینكه سن مخاطب را تا جای ممكن پایین بیاوریم و سوم عمق ارتباط مخاطب را با برنامه‌ها افزایش داده و تعامل را بیشتر نماییم.
پایگاه ایران‌صدا؛ دروازه‌ای برای تبدیل رادیو به رسانه‌ای تعاملی
وی با اشاره به اهمیت و ظرفیت های پایگاه ایران‌صدا در معاونت صدا گفت: ایران‌صدا امكانات وسیعی دارد؛ این پایگاه تنها محلی برای پخش زنده یا آرشیو برنامه‌ها نیست، بلكه امكانات بسیار فراوانی دارد و ساده‌ترین این امكانات اینست كه مخاطبان به راحتی می‌توانند پیام گذاشته و حتی فایل صوتی و تصویری برای هر نهیه كننده و برنامه‌ای بطور جداگانه ارسال كنند. ما كاری كرده‌ایم كه پیام‌های مخاطبان مستقیماً در اختیار تهیه‌كنندگان قرار بگیرد. این یك تحول واقعی در ارتباط با مخاطب است.
او اعلام كرد : شبكه در حال بررسی ایجاد كانالی ویژه با عنوان «فرهنگ دو» در ایران‌صداست؛ بستری كه تولیدات مردمی، به‌ویژه نوجوانان و جوانان، در آن منتشر خواهد شد اما زمان آن مشخص نیست و در حال بررسی هستیم.
پخش مذاكرات مجلس؛ از الزام قانونی تا فرصت كم نظیر برای جذب مخاطب
در ادامه گفت‌وگو، او به پخش مذاكرات مجلس اشاره كرد و گفت: پخش مذاكرات مجلس یك وظیفه قانونی برای صداوسیماست و این بخش از ابتدا در شبكه رادیویی فرهنگ قرار گرفته است. اما این امر برای شبكه ما یك فرصت ایجاد كرده؛ چراكه می‌توانیم از این بسته برای تولید برنامه‌هایی مرتبط با فرهنگ سیاسی، دیپلماسی و ساختارهای سیاست‌ورزی استفاده كنیم. او با اشاره به داده‌های ایران‌صدا گفت: آمارها نشان می‌دهد هنگام پخش مذاكرات، مخاطب شبكه فرهنگ به‌طور چشمگیری افزایش پیدا می‌كند؛ این ظرفیت ارزشمند است.
حبیبی افزود : مجلس در تعامل با مدیران پیشین شبكه موافقت كرده بوده تا فضایی اختصاصی در اختیار شبكه بگذارد تا احتمالاً استودیویی ویژه در ساختمان مجلس راه‌اندازی شود. در دوره جدید این موضوع را به جدیت پیگیری خواهیم كرد تا برای فرهنگ سازی موضوع امر سیاسی به موفقیت‌هایی دست یابیم.
دی‌ماه زمان ورود برنامه‌های جدید
مدیر شبكه فرهنگ در پاسخ به پرسش درباره زمان ورود برنامه‌های جدید در جدول پخش شبكه، وعده داد كه از دی‌ماه به‌تدریج برنامه‌های تازه وارد جدول پخش شبكه می‌شوند. البته بسیاری از برنامه‌های فعلی خوب هستند و تنها نیاز به بازسازی و بازنگری و تقویت دارند. با توانمندی تهیه‌كنندگان، نویسندگان، گویندگان و عوامل شبكه، آنتن رادیو فرهنگ مخاطبان این رادیو در دی‌ماه چهره‌ای تازه‌ای را از این رسانه مشاهده خواهند نمود و ما به‌عنوان «شبكه زندگی» گستره مخاطبان خود را از نظر كمی و كیفی افزایش داده و رادیویی متحول را در اختیار مخاطبان قرار دهیم.
