رادیو فرهنگ با دو برنامه «سایهروشن تاریخ» و «روشنتر از فریاد»، قدمی دیگر در مسیر آگاهیبخشی و ارتقای فرهنگ عمومی برداشته است. این دو برنامه، كه با محوریت تاریخ و روشنگری اجتماعی تولید میشوند، تلاشی هستند برای پیوند میان گذشته و حال، میان شناخت و بیداری، و میان دانستن و درك كردن.
منصوره كردی، مدیر گروه تاریخ و اندیشه رادیو فرهنگ با اشاره به پخش دو برنامه جدید در این شبكه گفت: «سایهروشن تاریخ» و «روشنتر از فریاد» هر دو در امتداد رسالت گروه، یعنی ارتقای فرهنگ تاریخی و آگاهی اجتماعی جامعه، طراحی و تولید شدهاند. این دو برنامه، هرچند از دو زاویه متفاوت به تاریخ و اندیشه میپردازند، اما در نهایت، هدفی مشترك دارند؛ روشنكردن ذهن مخاطب در برابر روایتهای سطحی و گذرا از رویدادها.
برنامه «سایهروشن تاریخ» با رویكردی تحلیلی و فرهنگی، به بازخوانی دقیق رخدادهای تاریخی ایران میپردازد و تلاش دارد آنها را در ارتباط با مسائل امروز جامعه تفسیر كند. در واقع، این برنامه تاریخ را نه در قالب یك گذشتهی تمامشده، بلكه بهعنوان جریانی زنده و پویا میبیند كه ریشههایش در اكنون امتداد دارد.
این برنامه در قالب شش بخش اصلی طراحی شده است: «قراردادها»، «نقطههای پنهان»، «معماری قدرت»، «پهلوی به روایت تاریخ»، «پشت پرده اكنون» و «آقای خبرنگار». هر یك از این بخشها به زاویهای خاص از تاریخ معاصر ایران میپردازند و مخاطب را با لایههای كمتر دیدهشدهی سیاست، اجتماع و فرهنگ آشنا میكنند. برای مثال، در بخش «قراردادها»، به پیمانهای سیاسی و اقتصادی مهم تاریخ معاصر و اثرات ماندگارشان بر زندگی امروز پرداخته میشود، و در «معماری قدرت» سازوكار شكلگیری و انتقال قدرت در ادوار مختلف ایران بررسی میشود.
یكی از ویژگیهای «سایهروشن تاریخ» نگاه روزآمد آن است. یلدا احتشامی تهیه كننده برنامه میكوشد مناسبتهای ملی و رخدادهای جاری كشور را در كنار رویدادهای تاریخی قرار دهد تا مخاطب دریابد كه چگونه گذشته، در شكلدهی به اكنون نقش دارد. از این منظر، تاریخ در «سایهروشن» ابزاری برای اندیشیدن به آینده است.
در كنار این برنامه، «روشنتر از فریاد» نیز با نگاهی روشنگرانه و فرهنگی، تلاش دارد ابعاد مختلف جنایات آمریكا و مقاومت ملت ایران را بازخوانی كند. این برنامه در بستری تاریخی و معاصر پیش میرود و با زبانی صریح و مردمی، حقیقت را از لابهلای روایتهای تحریفشده بیرون میكشد.
مدیر گروه تاریخ و اندیشه در معرفی این برنامه گفت: «روشنتر از فریاد» نه یك برنامه صرفاً سیاسی یا بازخوانی تاریخ ، بلكه اثری فرهنگی با رویكرد تبیینی است. روایتی امروزی از مبارزه در میدان روایتهاست. در دورانی كه قدرت رسانهای دشمن به تحریف واقعیت مشغول است، این برنامه تلاش میكند با زبان تحلیل و صدای مردم چراغی باشد در برابر تاریكیِ فریب، ساختار تركیبی آن شامل گفتار گوینده، صدای مردم، گفتوگوهای كارشناسی و بازخوانی سخنان بزرگان انقلاب است؛ از امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب گرفته تا شهیدان آیتالله بهشتی، چمران و سردار حاج قاسم سلیمانی و دیگر رجال مقاومت باشد ، كه تصویری صریح و بیپرده از ماهیت آمریكا و استكبار جهانی ارائه میدهند.
در این برنامه، صدای مردم در كنار صدای تاریخ مینشیند و تجربه زیستهی ملت ایران در برابر فشار، تحریم و جنگ روایت میشود. هدف آن، یادآوری این حقیقت است كه صداقت و ایستادگی، «روشنتر از هر فریادی» در حافظهی جمعی ملت میماند.
به گفته مدیر گروه، این دو برنامه مكمل یكدیگرند؛ «سایهروشن تاریخ» با بازخوانی دقیق گذشته، چراغی بر مسیر شناخت میافروزد، و «روشنتر از فریاد» با رویكردی تحلیلی ، بیداری و مقاومت را به یاد میآورد. رادیو فرهنگ با این دو اثر میكوشد تا روایت تاریخی و روشنگری اجتماعی را در هم آمیزد؛ تا آگاهی، همچون نوری پایدار، در ذهن شنوندگان روشن بماند.