ابوالقاسم حالت، شاعر و روزنامه‌نگاری بود كه طنز را نه برای خنده، بلكه برای اصلاح جامعه به كار می‌گرفت. او در اشعار و نوشته‌های خود، از فساد و بی‌انضباطی اجتماعی تا دل‌زدگی فرهنگی را بازتاب داد و نشان داد چگونه می‌توان با واژه‌ای خندان، حقیقتی تلخ را فریاد زد.

در برنامه «مستند فرهنگ»، با مرور آثار مهم او چون دیوان شوخ، دیوان ابوالعینك و مجموعه طنزهای اجتماعی منتشرشده در روزنامه كیهان، روند اندیشه و قلم این شاعر بررسی می‌شود. همچنین استفاده خلاقانه او از غزلیات حافظ، صنایع ادبی و نگاه اجتماعی به طنز مورد واكاوی قرار می‌گیرد.

به گفته پژوهشگران، حالت از طنز به‌عنوان «آینه جامعه» بهره می‌برد؛ آیینه‌ای كه در آن می‌توان سیمای درد، كاستی و امید را یكجا دید.
«مستند فرهنگ» در این قسمت، دُرّی از گنجینه ادبی ایران را روایت می كد؛ شاعری كه خود گفته بود: «آنچه می‌نویسم تاریخ است؛ تاریخ دیروزی كه امروز با لبخند می‌خوانید.»
در این مستند بخش هایی تز زندگی و اثار ابوالقاسم عبداللّه فرد متخلص به حالت، شاعر، مترجم و طنزپرداز و شاعر سرود «پاینده بادا ایران»، اوّلین سرود ملّی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مرور می شود

«مستند فرهنگ»با تهیه‌كنندگی حمیر‌ا فراتی از گروه تولید و تأمین ساعت 14:30 از آنتن رادیو فرهنگ روی موج اف ام ردیف 106 مگاهرتز پخش و ساعت 19:30 بازپخش می‌شود.